Informacja o działalności komitetu naukowego/ problemowego PAN w 2019 r.

(sporządzana w wersji elektronicznej; forma tradycyjna do uzgodnienia z właściwym adresatem)

Adresaci:

Wydział PAN 

(koordynujący działalność komitetu naukowego/ problemowego objętego zakresem działania Wydziału)

Gabinet Prezesa PAN 

(w zakresie działalności komitetu problemowego przy Prezydium PAN)

Termin: 31.01.2020 r.

1. Informacje ogólne

Zespół Dydaktyki przy KNP PAN 

I.1. Skład osobowy i struktura organizacyjna Zespołu Komitetu:  

Skład osobowy:

1. prof. dr hab. Dorota Klus-Stańska Dorota, Uniwersytet Gdański, przewodnicząca Zespołu Dydaktyki 
2. prof. dr hab. Ewa Filipiak, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy 
3. dr hab. prof. DSW Dorota Gołębniak, Dolnośląska Szkoła Wyższa, Wrocław
4. dr hab. prof. UG, Maria Groenwald, Uniwersytet Gdański            
5. dr hab. Jolanta Kruk, Wyższa Szkoła Bankowa w Gdańsku 
6. dr Grażyna Szyling, Uniwersytet Gdański                                                
7. dr hab. prof. UŁ Monika Wiśniewska-Kin, Uniwersytet Łódzki.

Zestawienie liczbowe: 

liczba członków ogółem - 7 

w tym członkowie KNP PAN - 1

1. Zebrania Zespołu

Zebrania odbyły się w dniach: 

11.03.2019

10.05.2019

25.09.2019

28.11.2019

Z uwagi na zadaniowy charakter Zespołu wszystkie posiedzenia miały charakter roboczy i były podporządkowane analizie stopnia realizacji zaplanowanych przedsięwzięć. Członkowie Zespołu, którzy przyjęli na siebie wykonanie zadań cząstkowych, prezentowali postęp prac i poddawali je pod dyskusję, po czym podejmowano decyzje o kolejnych działaniach.  

Najważniejsze zadania Zespołu zostały przyporządkowane do pięciu obszarów dydaktyki jako subdyscypliny naukowej i dotyczyły następujących zagadnień:

1. W obszarze opracowań teoretycznych: dopracowanie paradygmatycznej strategii analizy zagadnień dydaktycznych, ukazującej głębokie zróżnicowanie założeń, konceptualizacji i pojęć.
2. W obszarze publikacji: ukończenie przygotowania do druku zbiorowej publikacji zwartej z zakresu dydaktyki ogólnej, mającej na celu kształtowanie tożsamości teoretycznej i metodologicznej dydaktyki jako subdyscypliny pedagogicznej (poza członkami Zespołu zaproszono do współpracy dwóch dodatkowych ekspertów).
3. W obszarze współpracy akademickiej: skonsolidowanie sieci współpracy dydaktyków ogólnych z dydaktykami szczegółowymi przez organizowanie konferencji i konsultacji oraz redakcję naukową publikacji merytorycznie związanych z tą dziedziną. 
4. W obszarze współpracy międzynarodowej: rozwijanie współpracy międzynarodowej w zakresie dydaktyki szkoły wyższej
5. W obszarze oddziaływania na środowisko praktyków: promowanie rozwiązań innowacyjnych w edukacji i współpraca z praktykami. 

III. Konferencje (debaty, dyskusje, inne formy spotkań naukowych)

III.1 Konferencje naukowe zorganizowane/ współorganizowane przez Zespół Dydaktyki przy KNP PAN Komitet lub organizowane pod patronatem tego Zespołu:

Liczba ogółem - 3 w tym:

W tabeli: liczba wystąpień – łączna liczba wszystkich rodzajów wystąpień konferencyjnych 

III.2 Omówienie wyników konferencji z punktu widzenia jej znaczenia dla reprezentowanej przez Komitet dyscypliny naukowej.

1. III   Międzynarodowa Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa nt. „W świetle i cieniu idei pedagogicznych. Janusz Korczak” była kolejnym z cyklu spotkań naukowych organizowanych pod hasłem „W świetle i cieniu idei pedagogicznych…”, poświęconych postaciom znaczącym dla pedagogiki i edukacji, inspirującym i wpływowym, ale też postrzeganym jako niejednoznaczne, kontrowersyjne, a więc mających tyle swoich gorących zwolenników, co i krytyków. „Bohaterami” poprzednich spotkań byli Jan Jakub Rousseau i Anton Makarenko.

Efektem tej konferencji jest przygotowanie numeru tematycznego „Problemów Wczesnej Edukacji” 2019, nr 3, zatytułowanego Korczakowskie inspiracje, w którym opublikowano 11 artykułów, rozwijających treści referatów wygłoszonych podczas obrad. 

2. Seminarium Naukowe z cyklu „Dziecko w instytucji, instytucja w dziecku”. 

Inspiracją do zorganizowania tego seminarium były studenckie doświadczenia z praktyk pedagogicznych, ujawniające szereg niepokojących zjawisk towarzyszących procesom wychowawczym i dydaktycznym w przedszkolu i szkole. Choć kwestie te są podejmowane na konferencjach i w publikacjach naukowych, nie tylko nie tracą na aktualności, ale domagają się uwagi, refleksji i podjęcia przemyślanych działań w wielu obszarach życia edukacyjnego i społecznego. W ramach Seminarium zostały ujawnione przemocowe aspekty kształcenia obecne w dominującym w polskich szkołach dydaktycznym podejściu transmisyjnym, rozważono strategie przeciwstawiania się zjawiskom godzącym w poczucie bezpieczeństwa i godność dziecka, a także rolę instytucji w ochronie praw dziecka.  

Te zagadnienia znalazły też odzwierciedlenie w artykułach opublikowanych w „Problemach Wczesnej Edukacji” 2019, nr 4 (Między oporem i adaptacją). 

3. Konferencja „Innowacje w edukacji”, 2-3.12.2019

Konferencja pozwoliła na prezentację znakomitych, twórczych rozwiązań w obszarze kształcenia na różnych poziomach edukacji, przedstawienie działalności głęboko innowacyjnej oraz koncepcji autorskich z jednoczesną refleksją krytyczną nad ograniczeniami autonomii nauczyciela i przestrzeni zmiany w istniejącym systemie oświatowym i jego prawnych regulacjach. 

Konferencja była spotkaniem teoretyków i praktyków z całego kraju, a dzielenie się doświadczeniami miało wyrazisty wymiar interwencyjny wobec istniejącej rzeczywistości, stanowiąc bardzo dobrą platformę dla rozwoju teorii, jak i rozwiązań dydaktycznych w przedszkolu i szkle oraz w formach pozaszkolnych edukacji.

1. Inne formy działalności upowszechniającej i promującej naukę (opis)

(audycje i programy w radiu i telewizji, udział w festiwalach nauki, piknikach naukowych, wystąpienia w mediach elektronicznych, artykuły w prasie popularyzujące naukę itp. – dotyczy działań, w których bezpośrednio zaangażowany był Komitet lub jego struktury wewnętrzne). 

1. Działania Komitetu na rzecz reprezentowanych dyscyplin naukowych/ problemu (opis)

V.1. Ocena stanu i potrzeb tych dyscyplin/problemu oraz instytucji naukowych (z ich własnej inicjatywy lub na wniosek jednego z organów Akademii); formułowanie zadań ważnych dla rozwoju nauki i gospodarki narodowej lub regionu; inspirowanie innych działań naukowych o charakterze interdyscyplinarnym, współpraca z organami i instytutami naukowymi Akademii na rzecz wspierania rozwoju osób rozpoczynających karierę naukową; m.in. formułowanie priorytetów badawczych, ocena wydawnictw naukowych, opracowywanie i przedstawianie programów badawczych oraz standardów i kierunków kształcenia w zakresie reprezentowanych dyscyplin/ problemu objętych zakresem działania Komitetu, inne wynikające ze specyfiki działania Komitetu (dotyczy działań, w których podmiotem był Komitet lub jego struktury wewnętrzne, a nie poszczególne osoby).  

V 1.1. Formułowanie zadań ważnych dla rozwoju nauki lub regionu

- Klus-Stańska D. 17. 04. 2019 Opole, „Opolskie Kolokwia Epistemologiczne” wykład dla kadr akademickich na zaproszenie, Między potocznością a świadomością paradygmatu dydaktycznego. Wystąpienie na zaproszenie skierowane do prof. D. Klus-Stańskiej jako Wiceprzewodniczącej KNP PAN,

- Klus-Stańska D. 14. 11. 2019 Gdańsk, posiedzenie Uniwersyteckiej Komisji Kształcenia KRUP, wystąpienie na zaproszenie Badania dydaktyczne na rzecz zmiany procesu kształcenia. Wystąpienie na zaproszenie skierowane do prof. D. Klus-Stańskiej jako Wiceprzewodniczącej KNP PAN

-W ramach prac Zespołu Dydaktyki opracowanie trójelementowego spójnego projektu wystąpień konferencyjnych nt. „Dydaktyka w perspektywie paradygmatycznej. Zagadnienia metodologii badań, edukacji nauczycieli, teorii i praktyki kształcenia”. Celem zadania było rozwijanie zagadnień i upowszechnianie problematyki tożsamości dydaktyki jako subdyscypliny naukowej. Zadanie zostało zaprojektowane  zrealizowane poprzez uzupełniające się problemowo wystąpienia członków Zespołu Dydaktyki przy KNP PAN na 8 konferencjach. 

Kwestie z zakresu metodologii badań podjęto w następujących wystąpieniach:

7. Klus-Stańska, 6-7. 06. 2019, Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Metodologia badań w glottodydaktyce”, Uniwersytet Gdański, Gdańsk. Wystąpienie: Badania dydaktyczne: perspektywa paradygmatyczna.
8. Groenwald, 6-7.06.2019, Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Metodologia badań w glottodydaktyce”, Uniwersytet Gdański, Gdańsk. Wystąpienie: Etyczne aspekty badań dydaktycznych
9. Szyling, 6-7. 06. 2019, Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Metodologia badań w glottodydaktyce”, Uniwersytet Gdański, Gdańsk. Wystąpienie: O niezbędności teorii dydaktycznej w ilościowych badaniach nad edukacją

Zagadnienia edukacji nauczycieli przedstawiono w następujących wystąpieniach:

B.D. Gołębniak, 2-3.12. 2019, Ogólnopolska Konferencja „Kultura innowacji w edukacji”, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz. Wystąpienie: Pytanie o profesjonalność nauczyciela – innowatora.

3. Wiśniewska-Kin, 2-3.12. 2019, Ogólnopolska Konferencja „Kultura innowacji w edukacji”, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz. Wystąpienie: Dwugłos z życia wzięty. Doświadczenie kultury innowacji z perspektywy nauczyciela akademickiego.

Problemy teorii i praktyki kształcenia przedstawiono w następujących wystąpieniach:  

10. Groenwald, 8-10. 10. 2019, VIII Międzynarodowe Naukowe Forum Ukraina – Polska „Edukacja dla pokoju”, Uniwersytet Pedagogiczny I. H. Skovorda Perejasław-Chmielnicki, Ukraińska Akademia Nauk Pedagogicznych, Kijów – Perejasław-Chmielnicki. Wystąpienie:  Kształcenie dla pokoju w świetle paradygmatów dydaktycznych.  
11. Groenwald, 5.12.2019, II Konferencja Naukowo-Metodyczna „Współczesna pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna. Dydaktyka. Matematyka. Kompetencje”, Akademia Pomorska w Słupsku. Wystąpienie: Czas w kształceniu – czyją jest własnością i kto nim zarządza”. 
12. Klus-Stańska, 2-3. 12. 2019 r. Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Kultura innowacji w edukacji”,  Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz. Wystąpienie: Autorska Szkoła Podstawowa Żak – retrospekcje i rekonstrukcje. 
13. Klus-Stańska,12. 09. 2019 r., Ogólnopolska Konferencja „(Re)konstrukcje pedagogiki akademickiej” Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn. Wystąpienie: Dydaktyka ogólna. Skąd idziemy i dokąd zmierzamy?
14. Kruk, 9-10. 05.2019, Międzynarodowa konferencja „W świetle i cieniu idei pedagogicznych  - Janusz Korczak”, Uniwersytet Gdański, Gdańsk. Wystąpienie: Wystawa jako forma materializacji idei pedagogicznych Janusza Korczaka (z M. Palką-Pilecką).  
15. Kruk J., 2-3..12.2019 Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Kultura innowacji w edukacji”,  Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz. Wystąpienie: Muzeum jako przestrzeń edukacji
16. Wiśniewska-Kin M., 9- 10.05.2019, Międzynarodowa konferencja „W świetle i cieniu idei pedagogicznych  - Janusz Korczak”, Uniwersytet Gdański, Gdańsk. Wystąpienie: „Momenty wychowawcze” w projektowaniu procesu kształcenia kulturowej kompetencji dzieci.
17. Szyling, 4.04.2019,  IV научно-практическaя конференция „Актуальные проблемы психологии и педагогики в современном мире”, Rosyjski Uniwersytet Przyjaźni Narodów, Moskwa. Wystąpienie: Социальные контексты обучения в высших учебных заведениях в мнении польских студнетов. Распознание явления.
18. Szyling, 19-21.09.2019, XXV Krajowa Konferencja Diagnostyki Edukacyjnej „Znaczenie diagnostyki edukacyjnej dla procesu kształcenia”, PTDE, Uniwersytet Jagielloński, OKE w Krakowie, Kraków. Wystąpienie: Diagnostyka edukacyjna w epoce ekspertów. Przypadek wczesnej edukacji

V1.2. Inspirowanie innych działań naukowych o charakterze interdyscyplinarnym 

V 1.3. współpraca na rzecz wspierania rozwoju osób rozpoczynających karierę naukową; m.in. formułowanie priorytetów badawczych, ocena wydawnictw naukowych, opracowywanie i przedstawianie programów badawczych oraz standardów i kierunków kształcenia w zakresie pedagogiki 

WSPIERANIE ROZWOJU MŁODEJ KADRY NAUKOWEJ W SUBDYSCYPLINIE DYDAKTYKA:

B.D. Gołębniak -  9-10.IX. 2019, UWM Łańsk, wykłady i spotkania w ramach XXXIII Letniej Szkoły Młodych Pedagogów.

Prowadzone przez członków Zespołu na bieżąco i adekwatnie do potrzeb, wspieranie młodych badaczy dydaktyk szczegółowych w zakresie zastosowań nowych koncepcji teoretycznych oraz metod badań, poprzez systematyczne konsultacje, współpracę konferencyjną oraz wspólne publikacje. Realizacja tego zadania jest bezpośrednią kontynuacją Seminariów Dydaktycznych podjętych w poprzednich latach przez Zespół. 

V.2 Działalność ekspercka, opinie, oceny i konsultacje w roku sprawozdawczym. 

V.2.1. Ekspertyzy: zagadnienie/temat, wykonawca/współwykonawca, zleceniodawca lub jednostka wnioskująca, termin wykonania (rok rozpoczęcia i rok zakończenia) odbiorca, sposób wykorzystania, sposób upowszechniania, inne instytucje lub osoby, którym ekspertyza była przedstawiana (wykaz, opis). 

V.2.2. Opinie, oceny i konsultacje (wykaz).

18. Klus-Stańska 18. 03. 2019 r. Warszawa, wykład na posiedzeniu Komitetu Nauk Pedagogicznych pt. O co chodzi w „nowym” kształceniu nauczycieli.  

3. 3. Inne działania wynikające ze specyfiki działania Zespołu Komitetu (opis).

1. Działalność wydawnicza

VI.1 

VII. Aktywność międzynarodowa Komitetu (opis) 

Współpraca Komitetu z organizacjami międzynarodowymi w zakresie reprezentowanej dyscypliny/ problemu naukowego (m.in. pełnienie przez Komitet funkcji komitetu narodowego ds. współpracy z organizacjami naukowymi, współpraca z innymi międzynarodowymi organizacjami naukowymi, udział członków Komitetu we władzach, pracach komisji, komitetów itp. międzynarodowych organizacji naukowych.) 

Decyzją wszystkich członków Zespół został  nawiązany kontakt z partnerami, zainicjowany spotkaniem w Instytucie Pedagogiki UG. Jednym z efektów tej współpracy są projekty Erasmus+ z krajami partnerskimi, dotyczące wymiany akademickiej obejmującej obszar dydaktyki szkoły wyższej i jej doskonalenia (Akcja KA 107):

1) KA107 2017 – mobilność akademicka z Rosją; 3 uczelnie: Uniwersytet Gdański, The Peoples' Friendship University of Russia oraz Moscow State University of Education; G. Szyling, koordynator projektu UG, koordynator wydziałowy programu

2) KA107 2018 – mobilność akademicka z Ukrainą; 3 uczelnie: Uniwersytetu Gdański, East European Institute of Psychology oraz H.S. Skovoroda Kharkiv National Pedagogical University; M. Groenwald: koordynator projektu UG, koordynator wydziałowy programu  

3) KA 107 2019 - mobilność akademicka z Białorusią,  Belarusian state pedagogical university named after Maxim Tank, Mińsk; ; G. Szyling, współautor projektu oraz koordynator wydziałowy programu

VIII. Współpraca Komitetu z organami rządowymi, samorządowymi, innymi w zakresie reprezentowanej dyscypliny/ problemu naukowego (opis)  

(np. współpraca z Sejmem, Senatem, jednostkami administracji rządowej, samorządu terytorialnego, współpraca z towarzystwami naukowymi, z innymi organizacjami). 

Zaangażowanie członków Zespołu we współpracę z jednostkami samorządu terytorialnego, jak 

1. Zespół d/s Spójności edukacyjnej przy Pomorskiej Radzie Oświatowej- G. Szyling ;
2. Zespół d/s Rozwoju zawodowego nauczycieli przy Pomorskiej Radzie Oświatowej - M. Groenwald, 
3. Departament Edukacji Urzędu Marszałkowskiego województwa Kujawsko-Pomorskiego, Kujawsko-Pomorskim Centrum Edukacji Nauczycieli oraz Kujawsko-Pomorskim Kuratorium Oświaty - E. Filipiak;
4. Rada ds. strategii rozwoju edukacji, działająca przy Prezydencie miasta Poznania - B.D. Gołębniak;

Współpraca z interesariuszami – instytucjami praktyk oświatowych obejmowała udział w pracach: 

1. International School of Gdansk - D. Klus-Stańska;
2. zespołu (przy Kuratorium) konsultującego problemy edukacji w Regionie - E. Filipiak,
3. Konsorcjum na rzecz innowacyjności regionu,  lider modułu Laboratorium Zmiany Edukacyjnej, członek grupy projektowej aplikującej do Kontraktu Terytorialnego – E. Filipiak;
4. International School of Bydgoszcz - E. Filipiak.

1. Pozostałe informacje, istotne ze względu na specyfikę działalności Zespołu przy  Komitecie. 

1. Pozostałe informacje, istotne ze względu na specyfikę działalności Komitetu. 

.....................................dnia............ 20.. r.  

..................................................................

(Przewodniczący Komitetu)

........................................................................................................

(Imię i nazwisko, nr telefonu osoby sporządzającej informację)